‘10 year challenge’ yapmadan önce bir kere daha düşünün!

İlk bakışta komplo teorisi gibi geliyor ama sosyal medya üzerinden kişisel verilerin toplanması olayı ilk kez karşılaştığımız bir şey değil.

Bir teoriye göre, facebook ve instagram üzerinden bir anda ortaya çıkarak milyonları etkisi altına alan ’10 year challenge’ bir çeşit sosyal mühendislik ürünü. Amaç yıllar içinde ne şekilde nasıl değiştiğiniz ve yaşlandığınıza dair veri toplamak.

’10 year challenge - 10 yıl meydan okuması’ sosyal medya kullanıcılarını, şu anki görüntüleri ile 10 yıl önceki halleri arasında yan yana kıyaslama yapmaya yöneltiyor.

Teori, herhangi bir firmanın toplanan bu bilgileri kullanarak, yüz tanıma sistemleri sayesinde ‘ileriye dönük yaşlanma profilleri' oluşturması ve bunları veri bankalarında toplaması, elde edilen bu bilgiler sayesinde son derece gelişmiş yüz tanıma sistemlerinin oluşturulması üzerine kuruluyor. Düşünsenize, on yıl ara ile çekilmiş fotoğraflarınız sinsice çalışan firmaların eline geçti bile. Bu düello sayesinde, internet dünyası 10 yıl önce neye benzediğinizi biliyor. Geçen bu süre içerisindeki yaşlanma oranınız, fiziksel değişiklikleriniz bir algoritma içerisine yerleştirilerek gelecek yıllarda nasıl görüne bileğiniz ihtimalleri hatta tam olarak nasıl görüneceğinizi rahatlıkla belirleyebilir.

Bunda ne var demeyin. Daha yaşlanmadan 20 yıl sonra neye benzeyeceğinizi sizden önce öğrenecekler. İşin daha da vahimi bu fotoğraflar ve bilgilerin üçüncü parti firmalara dahi satılabilecek olması.

Elbette sosyal medya organlarının sizin her türlü fotoğrafınızı ellerinde bulundurduğunu söyleyeceksiniz ama bir çok insan, paylaştığı fotoğrafları kronolojik sıra kullanmadan paylaşır. Hangi fotoğrafınızın hangi yaşınızı yansıttığını bilmeleri mümkün değil. ‘10 year challenge - 10 yıl meydan okuma’ da paylaşımda bulunan insanların büyük ihtimal %99’u 10 yıl önceki ve şimdiki fotoğraflarını kullandı ve kullanılmaya devam ediyor. Profil fotoğrafınızı yeni yüklemiş olsanız bile bu yeni çekilmiş bir fotoğrafınız olduğu anlamına gelmez.

Sosyal medya ve internet siteleri üzerinden kişisel verilerimizin nasıl toplandığı ve bize karşı kullanıldığını göz önünde bulundurursak '10 year challenge’ a katılmadan önce bir kere daha hatta ciddi bir şekilde düşünme konusunda hiç de haksız değiliz.  

Vedat Ali Bayrak